Beller Maart
geht hie in Bell watt Großes vor. Do halle meer no alder Art,
uus Nationalfest, „Beller Maart“. Wuchelang vorher werd schunn
allerhand geschwetzd devunn. Die Fraaläit duhn ehrer Männer doorich die Blume explezeere,
watt alles noch gemach muuß weere: Guck , Adam, doch uus Stuh, die heerd
vor dä Maart noch dabezeert;
un wie die Deck so ägelich is -
alles louder Miggeschiß. Lo kumme soviel Läit in’t Hous,
dat sieht doch miserawel ous. Un dann die Vorhäng driewe in der Kammer,
die säin so schlächt, it is in Jammer. Dat will äich deer awäi schun saan,
do mieße aach noch noue draan. An Klärer brouch äich näist for mäich,
als wie so’n änfach Ding vun Bawelzäich. Awer uus Hilde, datt ägelich Mensch, lißt mich nit in Ruh
un hätt noch geer Paar noue Schuh. Denks’te noch draan: Voorich Johr hast dou mer doch
in wäiße Herdstän schun versproch! Dä Adam heerd ängstlich zu, dä aarem Drop,
schiereld mo vor säich de Kopp
un seet: „Marie, äich glääb, dou bist en Flapp! Meer stehn awäi mirr’em Geld so knapp. So kann äich mit däm beste Wille,
deer die Winsch nit all erfille. It neerichst mache meer noch in die Räi,
un langsam kimmt dä Maart herbäi. It Dooref steht so wäit im Lack,
die Kuche weere noch geback. De Däiwel wäß nit wieviel Sorte,
in manche Häiser aach noch Torte. Die Metzger brenge dann noch Fleisch in’t Hous,
die Fraaläit duhn de Kabbes rous. Doch läärer Gottes nit meh all,
vun däm alde Moore sin’er abgefall. Awer wer die Sach noch richtich micht,
dä kocht dat Nationalgericht:
Souere Kabbes, Meerrettich un Bohne,
am Fleisch do däref käner schone. En kräftich Supp mit Maarichkleeß,
die is wahrhaftich aach nit bees. Datt weer so ungefähr no alter Väter Art,
de Kochzierel for de Beller Maart. Selbstverständlich hot aach jeder Beller,
for säi Gäst noch watt im Keller. Als eerschde Gäst, dat wißt der jo,
sin immer die Zigäiner do. Mittwuchs moorjens in aller Frieh,
kumme schun die Läit mit Vieh. Mannsläit, Fraaläit, Bue, Kinner,
brenge Ochse, Kieh und Rinner;
vun Ost un West, vun Nord un Sied,
un dat Vieh is iewermied. Manche wille nit meh wäirer gehen,
bläiwe alle Gebott schun stehn. Die wähe nit meh mit der Fick,
un Rune hon se, fingerdick. Bäi däne brouch ääner kä Glisteer,
die stratze wie en Boorerehr. Mit Auto un der Äisebahn
kumme ganze Hengel aan. Die Maartplatz is in koorzer Zäit
alles schwarz vun louder Vieh un Läit. Do sieht mer in däm Viehgewimmel,
roore Fichs un wäiße Schimmel,
alle Sorte, ganz egal,
oft iewer Dousend an der Zahl. Uff däm Maart im letzte Johr
is all dat Vieh gezeichend woor. En roore Zierel harre die do allegar,
wo dä Besitzer arisch war;
un bäi der Kinner Israel
ware all die Schilder gääl. Die Bouere kunnde an der Linne,
ehr Vieh aach scheen an Kiere binne. Jede Sort hot lään gestann,
un wer kä Kuh vor’m Ochs erkenne kann,
kunn an die Schilder läse gehen,
wo die Kieh un Ochse stehn. So halle se in Räihe ganz famos,
un de Hannel geht dann los. Dä ään dä kann Paar Ochse brouche,
awer er will se sich ganz billich schlouche. Er sucht sich so en Tobert rous;
dä Adam, dä foorert un duht ous,
er micht Maragel hien un her, er pletscht un biet,
bis er se dann endlich kriet. Ääner hot Intresse for dat Ochsevieh,
dä anner wierer meh vor Kieh. Do sucht sich en geringer Mann,
en gatting Kieche, wo er fahre kann. En Oushaltsmann läft rimmer her,
mit säiner Kuh hat er Maleer. Er hot se hout verkaaft vor billich Geld,
wäil sich dat Oz am Stie’ere hält. Er hat Ängst, it kinn am Enn
vielläicht aach noch en Briller genn. Er sucht sich en nou, un aach geer
ään wo uff der Hälleft weer. En annere hät am liebste gläich schun Millich,
er hot dehäm en groß Famillich,
un säi Kieh die stehn all trugge. Säi Fraa die saat, wenn dou se Bell ään käfst, dann duh blos gugge
no der Millichzeiche un der Memm! Breng blos kä nählich Die’er häm! So käft er sich ään, wo no der Zaiche
vun rächts wää aach muuß Millich saiche. Bäi der Rinner wäß en jeder,
gehr’et uff de Zentimeter. Do halle mole scheene, wie die Bebbcher,
krumm Gescherr un alte Stebbcher. Die Läit die riehme allegar
der Räih no jeder ääner noor säi War. Im Hannel is noch Unnerschied, un ganze große,
grad wie die Läit sesamme stoße. Bäi däm ääne geht dat ganz gemählich,
die annere sin so rebellisch
un sprouse uff, as wie en Hahn. Un no däm Hannel, hinnedraan,
bäi’m Winkuff-trinke und Portione esse,
duhn se alles wierer gläich vergesse;
in koorzer Zäit dann säin se wierer,
grad so äänich wie zwee Brierer. An Weert do is kää Mangel hout,
Sticker zwanzig honn’er uffgebout. Die säin mit alles gut versooricht,
die Gäst, wo kumme, säin gebooricht. Dään ehr Parole hääst: Kampf gähn de Doorschd. Die Metzger hon mit ehrer Woorschd,
dä Kampf em Hunger aangesaat. Wenn äich datt bedenke, mään äich grad,
mit ehrer klääne Abwehrmittel
weer it noch en schwer Kapitel. Dään ehr Munition muuß wieviel schwerer sin,
die is jo so koorz un viel zu dinn. Uff däm Maart in jedem Eck,
steht en Bäcker aach mit Weck. Wer for Kaffi is un Kuche,
muuß de Reicher Karbach suche. Grad kimmt dä Fawersch Baltasar
mit säinem Gäilche angefahr. Er hot Proume, Beere - zuckersieß,
Gummere un frisch Gemies. Mit Strick un Läine kimmt aach ald,
dä Castläiner Grienewald. Die Sattler, die säin jedesmo
aach mit ehrer Stänncher do. Se hon Jecher, Gäilsgescherr un Gaischelstecke,
gään Sunn un Rään paar guure Decke. Uff er anner Platz do schmäiße se mit Lumbeballe
no bleche Bichse, dat se runnerfalle. Un bäi der Quäleräi,
bezahle se noch Geld debäi. Nit wäit devun hot ääner ingesperrt in säinem Waan
Mäis, Affe, Katze un en Hahn. En annere hot en große Scheerem uffgespannt,
un er verziehlt der Läit so allerhand:
Mit säinem Muttepulwer wo er fehrt,
hät er schun Masse kranke Läit kureerd. Im Glies’che horr’er aach noch Trubbe
for Koppäin, Zännpäin un de Schnubbe. Hie in Bell duht for die Sache
Kohrsch Jäb schun schwer Reklame mache. Am annere Stann, do kann mer siehn,
hie renne all die Fraaläit hien;
do kriehe se ganze Klingel Spitz for wenich Geld,
wat der Fraaläit so gefällt. Wat an Schnouseräi gebot weerd an der Stänn,
dat däät en ganze Ehre-Waan vull genn. Awer de greeßt Klamau vun allegar,
micht dä wahre Jakob doch mit säiner War. Er hot en Stimm wie’n Bär un schreit so aarich,
dat er schwitzt als wie en Baarich;
un mit säiner Schreieräi,
lockt er sich die Läit herbäi. Er seet, mäi Sache hon ich all geklout,
drim sin se aach so billich hout!
Er hot Scheerzeschnuer blo un wäiß,
Kraach- un Himderkneppcher dutzendwäis;
Scheerem, Seckeldiecher, Tuaksbichse,
Beerschde for die Schuh se wichse,
Paar Buchsetraa’e for en Mann,
wer so wat hout gebrouche kann -
extra lang un extra starik,
for en Schandepräis - en halwe Marik. Wenn trotzdäm niemand kaafe will,
duht de Jakob dann en Brill: „Loßt ouch en Naal in’t Kräiz rin schlaan,
un hängt ouch do die Buchse draan“. Er träibt säi Geschäft blos mit Humor,
säi Schäfche schert er jede Johr. Wer sich kräftich fiehlt, dä gitt sich draan
un duht aach mo de Lukas schlaan. Un Nommiddaachs, du liewer alles,
is bäi der Beller Weert de Rilles Ralles. Die Beller Jugend kimmt vum Dooref ous
mit Musik un em Keerwestrouß. Stunne wäch’swäit kumme ganze Schoore angezoh,
Woorth un Crastel is geschlosse do. Dat jung Gesox is grad wie dull,
zwei Zelter säin gestumpte vull. Wenn die die Musik heere spiele,
dann springe se wie junge Fiehle. Dä ään, dä danzt am liebste Schiewer,
däm annere is de Walzer liewer. So hobsen se dann immer druff,
in der Zwischezäit wird gut gesuff. Die Bue duhn do rimmer gugge,
wo die scheenste Fraaläit hugge. Dä ään saat, äich hon vorhien
bäi ‘m Gaß en Mensch gesiehn;
mit so ääm kinn mer mo pusseere,
äich duhn aach mo en Au risgeere. Dä anner seet, äich war bäi’m Karbach foord im Zelt;
do is aach ent, wat meer gefällt. Awer äich gläb do stemmt schun ääner draan,
dä kriet hout owend die Schnuß verschlaan. Im en Fraamensch honn se sich wie viel mol schun
die Kepp verhau, so dumme Hunn! Do sitzt en Mädche kräirewäiß vor Schregge,
däm säi Liebschaft is am fregge. It hat dä Kerl schun soviel Johr,
un hout is dä ihm unträi woor. Am liebste määcht it sich verrou’e;
der Fraaläit is nit meh se trou’e. Aach an alte Läit do fählt et nit,
die Beller brenge vun wäit her ehr Verwandtschaft mit;
un däm Beller Maart se Ehre
duhn se hout en Grosche meh verzehre. An däm Daach dann kimmt et nit genau,
it weerd all’s mo iewer die Sträng gehau. Bäi der alte Kerl, do muuß die Toorgel oordelich gehn,
dann is de Maart noch Mol so scheen. Wenn it äänem schoufel weerd un nählich,
dann verdrickt er sich so hählich. Dat jung Gescherr micht ohne Soorje,
doorich bis de annere Moorje. Bäi’m hemgehn is it jerem schun wiererfahr,
dat schun de Hahn vum Häis’che war. Dat kimmt in der beste Familie vor -
it is blos äämo Beller Maart im Johr. OTTO BOOS III (Geeze)
1. März 1936